Ślina i jej funkcje

Po co nam ślina


Mieszany płyn w jamie ustnej mający kontakt z zębami oraz błonę śluzową jamy ustnej nosi nazwę śliny mieszanej lub całkowitej. Stanowi wydzielinę pochodzącą w głównej mierze z trzech dużych, parzystych gruczołów ślinowych, tj. ślinianek przyusznych, Podjęzykowych oraz podżuchwowych, u. mniejszym zaś stopniu z małych gruczołów umiejscowionych w błonie śluzowej jamy ustnej.

Ponadto w ślinie tej znajduje się pewna ilość płynu ze szczeliny dziąsłowej, zależna od stanu przyzębia pacjenta' W warunkach prawidłowych dzienna produkcja śliny waha się w zakresie 0,5_1 litra. Ślina składa się w ponad 99% z wody, i w mniej niż lo/o z substancji stałych, głównie białek oraz elektrolitów

Wielorakie funkcje śliny zależy zarówno od jej właściwości, jak i swoistych składników. Z tym pierwszym łączą się: efekt wypłukiwania, rozpuszczanie substancji smakowych pokarmów, formowanie kęsa pokarmowego, usuwanie pokarmu i bakterii, rozcieńczanie resztek, lubrikacja tkanek miękkich jamy ustnej oraz ułatwianie żucia, połykania i mowy. Natomiast z drugim związana jest ochrona zębów, dzięki działaniu buforującemu i neutralizującemu kwasy.

Przez utrzymanie przesyconych stężeń fosforanu wapnia w odniesieniu do hydroksyapatyt oraz przez udział w tworzeniu błonki nabytej (pellicle) na szkliwie. Ponadto składniki śliny biorą udział nie tylko w tworzeniu powłoki ślinowej pokrywającej błonę śluzową w obronie przeciw drobnoustrojom, ale również w procesie trawienia.

Zatem ślina odgrywa znaczącą rolę w utrzymaniu zdrowia jamy ustnej, zmiany zaś wpływające na funkcje śliny mogą w efekcie upośledzać czynności zmineralizowanych i niezmineralizowanych tkanek jamy ustnej.